Ormanlar yitirildi mi bir daha geri gelmez

Türkiye Ziraatçılar Derneği, AK Parti’nin Meclise sunduğu torba yasa teklifinin tarım, orman ve mera alanlarını madenciliğe açmak istediğine dikkat çekerek, orman ve tarım alanlarını geri dönüşü olmayacak şekilde tehdit altında olduğuna dikkat çekti.

AK Parti’nin zeytinlikleri madencilik faaliyetine açacak yasa teklifine karşı tepkiler büyüyor. Genel Başkanımız Hüseyin DEMİRTAŞ tarafından yapılan açıklamada “Yeryüzünün, bize atalarımızdan miras kalmadığını, onu çocuklarımızdan ödünç aldığımızı unutmayalım. Enerji tüketilip gider, madenler ardında siyanür havuzları ve tahrip edilmiş bir doğa bırakarak zamanla kapanır, ama ormanlar ve tarım alanları bir kez yitirildi mi bir daha geri gelmez” denilerek talan yasası eleştirildi.

DEMİRTAŞ, TBMM’ye sunulan “Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ”ne ilişkin yazılı açıklama yaptı. Kamuoyunda “süper izin” olarak adlandırılan teklifin, özellikle tarım, orman, mera ve zeytinliklerin madenciliğe açılmasını öngördüğü ifade etti.

Hüseyin DEMİRTAŞ, yasanın 11. maddesinin uluslararası ve yerel madencilik şirketlerinin çıkarına, tarım ve hayvancılık sektörüne zarar verdiğini vurguladı:

“TBMM’ye sunulan torba yasa teklifinde yer alan 11. madde uluslararası ve yerel maden tekelleri yararına ülkemizde tarım ve hayvancılık sektörünün yanı sıra ormanlarımızı tehdit eden özellikler taşımaktadır. Yasa teklifi, özellikle Muğla ve çevresindeki madencilik faaliyetleri için zeytin ağaçlarının ‘taşınması’ ve bu alanlarda ‘geçici’ tesisler inşa edilmesi yönüyle tartışılsa da yaratacağı etkiler çok daha geniştir. Tasarı yasalaştığı takdirde; ÇED ve ruhsat süreçleri ‘kısaltılacak’, maden alanlarına denk gelen Ormanlar Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü’ne (MAPEG) ücretsiz devredilecek, stratejik ve kritik madenlerde acele kamulaştırma yapılarak kamulaştırma kararları ‘tapu’ sayılacak ve 31 Aralık 2030’a kadar işletmeye girecek yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesislerinin izin, kira ve irtifak işlemlerinde yüzde 85 indirim uygulanacaktır.”

Yasa teklifiyle ÇED ve ruhsat süreçleri kısaltıldı

Hüseyin DEMİRTAŞ’IN açıklamasına göre torba yasa kabul edilirse Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) ve ruhsat süreçleri kısaltılacak, maden sahaları Orman ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğüne ücretsiz devredilecek. Stratejik madenlerde acele kamulaştırma kararı tapu niteliği kazanacak.

Ayrıca 31 Aralık 2030’a kadar işletmeye alınacak yenilenebilir enerji üretim tesislerinin izin ve kira işlemlerinde yüzde 85 indirim uygulanacak. Yasa ile orman, tarım ve mera alanlarının yok edilme süreci hızlanacak. Kararlar Cumhurbaşkanlığı tarafından oluşturulacak kurul tarafından verilecek, böylece yerel halkın söz hakkı engellenecek, TBMM etkisiz kalacak.

Şirket egemenliği dönemi başlıyor

Maden Kanunu’nun son 40 yılda 30 kez değiştirildiği hatırlatılan açıklamada, “Her değişiklikle şirketlere yeni haklar tanınmış, bunun bedelini maden sahaları yararına feda edilen ormanlarımız ve tarım topraklarımız ödemiştir. TEMA Vakfı’nın 2019 yılından bu yana sürdürdüğü ruhsat haritası çalışmaları bugüne kadar yapılan değişiklikler sonucunda 29 ilimizin yüz ölçümünün ortalama yüzde 67’sinin madenlere ruhsatlandırıldığını göstermektedir. Üstelik bu oranlara kum, mermer, taş ocakları dahil edilmemiştir. Yeni yasa değişikliği ile bu süreç daha da hızlanacaktır” denildi.

“TBMM’de ÇED raporları ve halk iradesi devre dışı bırakılarak ‘şirket egemenliği’ dönemi başlayacak” ifadelerinin yer alan açıklamada şunlar kaydedildi:

“Kanun tasarısını hazırlayanlar TBMM Komisyonuna yaptıkları sunumda, bu düzenlemeyle ‘madencilikte bürokrasinin azaltılacağını’, ‘izin süreçlerinin hızlanacağını’ ve ‘yatırımcılar için öngörülebilirliğin artırılacağını’ belirterek tasarının kime hizmet edeceğini açık bir biçimde belirtmişlerdir. Hiç kuşkusuz ülkemizde madenciliğin geliştirilmesi ve enerji kaynaklarımızın güçlendirilmesi önemlidir. Ancak bunun bedelini ormanlarımız, meralarımız, tarım alanlarımız, zeytinliklerimiz, en önemlisi ‘kamu yararı ilkesi’ ödememelidir.”